همه سیم‌ها و کابل‌ها براساس استاندارد رنگی می‌توانند حامل مقدار ولتاژ عبوری و نوع کاربرد مورد نظر باشند. از سیاه و سفید گرفته تا کابل‌های رنگارنگ مانند: سبز، زرد یا آبی. بازار مملوء از سیم‌ها و کابل‌های رنگی است. استاندارد رنگی طبق قوانین خاصی تعیین می‌شود و نشان دهنده ماهیت اصلی سیم و کابل است. با نگاهی دقیق‌تر به استاندارد رنگ سیم و کابل ها می‌توانید شناخت کافی از نوع محصول و تطبیق آن با کاربرد مورد نظرتان داشته باشید بنابراین هنگام خرید کابل حتما به استاندارد رنگی آن توجه کنید.
استاندارد رنگ سیم و کابل چیست؟
اگر تا به حال به سیم‌های پشت پریز دیواری نگاه کرده باشید؛ ممکن است متوجه شده باشید که سیم‌های برق رنگ‌های مختلفی دارند. این رنگ‌ها به طور تصادفی انتخاب نمی‌شوند و هر رنگ نشان می‌دهد که با چه نوع سیمی در ارتباط هستید. هر زمان که در حال انجام بازسازی یا تعمیر خانه هستید؛ باید درک دقیقی از معنای کدگذاری رنگی داشته باشید. اگر مطمئن نیستید؛ اجازه دهید یک برقکار پروژه شما را مدیریت کند و هنگام خرید سیم برق حتما با وی مشورت کنید.
برای فردی که روی مدار کار می‌کند؛ رنگ سیم جهت شناسایی عملکرد و اقدامات احتیاطی ضروری است. رنگ هر سیم اساساً هویت آن را مشخص می‌کند بنابراین اگر می‌خواهید مدار به درستی کار کند؛ باید رنگ کابل را تشخیص دهید. توانایی به خاطر سپردن هر رنگ و ویژگی‌های آن شما را از شوک الکتریکی و سایر خطرات در امان نگه می‌دارد. همه سیم‌ها اساساً یک کار را انجام می‌دهند اما رنگ یک نشانه بصری برای هدف و پتانسیل یک سیم برای خطر است.
کدگذاری رنگ به چند دلیل مهم زیر انجام می‌شود:
- ایمنی: قبل از شروع هر پروژه برق کشی، دانستن اینکه چه سیم‌هایی احتمالاً برق دارند، ضروری است.
- سازماندهی: یک سیم کشی مرتب و رنگ بندی شده به معنای اطمینان خاطر بیشتر از نظر امنیت و جلوگیری از حدث و گمان است.
انواع رنگ سیم و کابل ها
کدهای رنگ سیم کشی برق، بسته به جایی که در جهان هستید متفاوت است. در ایالات متحده، کد ملی برق استانداردی است که اعمال می‌شود. کانادا از کد برق کانادا (CEC) استفاده می‌کند؛ در حالی که بیشتر اروپا و بسیاری از کشورهای جهان از استانداردهای IEC یا کمیسیون بین المللی الکتروتکنیکال بهره می‌برند.
متأسفانه این استانداردها از جنبه‌های مهمی با یکدیگر متفاوت هستند. در ادامه به استانداردهای رنگ سیم و کابل ها که هنگام خرید کابل باید بدانید؛ اشاره می‌کنیم:
1- سیم مشکی
مشکی یک کد رنگ استاندارد سیم برق برای سیم‌های داغ است. این بدان معنی است که آنها برق را از تابلوی برق شما به یک مقصد خاص منتقل می‌کنند. سیم مشکی برای انتقال برق از طریق انواع مدارها به پریزها و کلیدهای شما استفاده می‌شوند. اغلب، سیم‌های مشکی برای اتصال یک سوئیچ به بار الکتریکی استفاده می‌شوند. این سیم‌ها یک استاندارد برای ساختمان محسوب می‌شوند. یک سیم مشکی هرگز نمی‌تواند به عنوان یک سیم زمین (ارت) یا خنثی استفاده شود.
2- سیم قرمز
سیم‌های قرمز در مدارهای 240 و 220 ولتی استفاده می‌شوند. این سیم‌ها هم‌چنین می‌توانند به عنوان پایه سوئیچ در مدارهای خاص به کار گرفته شوند. با این حال، یکی از مفیدترین کاربردهای این کد رنگ، اتصال آشکارسازهای دود به سیستم قدرت است. هم‌چنین می‌توانید از سیم‌های قرمز برای اتصال آشکارسازهای دود به یکدیگر استفاده کنید تا اگر یکی از آنها فعال شد؛ بقیه به طور هم‌زمان خاموش شوند. سیم‌های قرمز را می‌توان به هم وصل کرد و هم‌چنین امکان اتصال آنها به سیم‌های سیاه نیز وجود دارد.
3- سیم‌های برق آبی و زرد
سیم‌های برق آبی و زرد برای سیم کشی پریز معمولی کاربرد ندارند. این سیم‌ها معمولاً از طریق یک مجرا سیم کشی می‌شوند. یک مثال می‌تواند سیم‌های زرد رنگی باشد که به عنوان پایه کلید پنکه‌های سقفی استفاده می‌شود. هم‌چنین می‌توان از این سیم‌ها برای پریزهایی که با کلیدهای چراغ ترکیب می‌شوند استفاده کرد. سیم‌های آبی اغلب برای کلیدهای 3 یا 4 طرفه استفاده می‌شوند؛ مانند کلیدهای چراغ در بالا و پایین راه پله که نور یکسان را کنترل می‌کنند. به ندرت سیم‌های آبی و زرد را می‌توان در کابل NM یافت.
4- سیم‌های برق سفید و خاکستری
سیم‌های برق سفید و خاکستری خنثی هستند. اینها به باس بار خنثی در تابلوی برق اصلی متصل می‌شوند و برق را از پانل به یک دستگاه برمی‌گردانند. سیم‌های سفید و خاکستری فقط می‌توانند به یک رنگ مشابه یا به یکدیگر متصل شوند. با وجود اینکه آنها خنثی نامیده می‌شوند؛ این سیم‌ها هنوز هم می‌توانند مقدار مشخصی جریان را حمل کنند که بیشتر زمانی اتفاق می‌افتد که بار مدار نامتعادل باشد. این بدان معناست که این سیم‌ها هنوز هم قابلیت برق گرفتگی دارند. هم‌چنین، گاهی اوقات سیم‌های برق سفید و خاکستری را در نوار می‌پیچند تا نشان دهند که سیم دارای جریان برق است.
5-سیم سبز
سیم‌های سبز مخصوص ارت هستند؛ به این معنی که برای اتصال یک مدار الکتریکی استفاده می‌شوند. آنها از ترمینال اتصال به زمین در یک پریز به در تابلوی برق می‌روند. درست مانند رنگ سفید، سیم‌های سبز فقط می‌توانند به سیم‌های مشابه خود متصل شوند. سیم‌های سبز هرگز نباید برای هدف دیگری غیر از اتصال به زمین استفاده شوند. در صورتی که سیم برق به طور تصادفی با یک هادی تماس پیدا کند؛ سیم‌های سبز می‌توانند با انتقال این جریان اضافی به زمین، از شما محافظت کنند. درحقیقت، سیم‌های سبز راه فراری را برای جریان الکتریکی فراهم کرده و آن را از شما دور می‌کنند.
کلام آخر
قبل از شروع هر پروژه سیم کشی، اگر رنگ‌های مختلف سیم برق و کد آنها را درک کنید؛ می‌توانید پروژه خود را در نهایت کیفیت و ایمنی انجام دهید. کدهای رنگی عملکرد هر سیم را در یک مدار معین مشخص می‌کنند. استاندارد رنگ سیم و کابل ها بین سیم‌های دارای جریان، خنثی یا ارت تفاوت دارند بنابراین در زمان خرید سیم و کابل حتما به رنگ و مشخصات هر یک از آنها توجه کنید. هم‌چنین برای انتخاب سیم و کابل مناسب می‌توانید با تیم فروش آلیس صنعت تماس بگیرید.
