کابل‌های برق در زمینه‌های مختلفی به کار برده می‌شوند و در این میان برای مصرف‌کنندگان، تشخیص اینکه چه نوع کابلی مناسب مصرف آنهاست، اهمیت بسیار بالایی پیدا می‌کند. دلایل مختلفی وجود دارد که باعث می‌شوند ما به سراغ استفاده از «کابل افشان» برویم. این کابل بسیار کارآمد است و برخلاف کابل‌های سنتی که فقط یک هسته (رشته) دارند، کابل‌های افشان چند هسته‌ای (چند رشته‌ای) هستند. سیم افشان به خاطر ویژگی‌هایی که دارد، کاربردهای مختلفی در زمینه داخلی و صنعتی دارد. پس اگر می‌خواهید در مورد کابل افشان و مزایا و معایب آن بیشتر بدانید، با مقاله‌ی دیگری از وبلاگ کابل برق همراه باشید.
تعریف کابل افشان
کابل برق افشان (Multicore Cable) که به «کابل قابل انعطاف» یا «سیم نرم» نیز معروف است، از دو یا چند سیم رشته‌ای به هم تابیده شده، ساخته می‌شود. هادی این کابل از جنس فلز مس است و عایق به کار رفته روی سیم‌ها از پی وی سی (PVC) از نوع پلیمر PVC/D و در روکش کابل نیز پلیمر PVC از نوع پلیمر PVC/A است. نکته: کابل افشان تک سیمی یا رشته‌ای نیز در بازار موجود است، اما برای مصارف داخلی (ساختمان های تجاری و مسکونی) استفاده می‌شود.
انواع کابل افشان
به طور کلی، کابل افشان به سه نوع زیر دسته بندی می‌شود:
کابل افشان سبک
برای کابل‌های ورودی و اتصال در وسایل برقی، لوازم خانگی و ماشین آلاتی که دو شاخه آنها به شکل ثابت به کابل نصب است، استفاده می‌شود. هادی این نوع کابل نیز از جنس مس آنیل شده است.
کابل افشان قدرت
برای تأمین انرژی الکتریکی در فضای باز، درون خاک، داخل آب، داخل ساختمان، کانال‌های کابل کشی، نیروگاه‌ها، مصارف صنعتی و غیره استفاده می‌شود. هادی این نوع کابل نیز از جنس مس آنیل شده است.
کابل افشان آلومینیومی
بیشتر کابل‌های نوع افشان از مس ساخته می‌شوند اما به دلیل هزینۀ بالای تهیه مس، تعدادی از تولیدکنندگان به دنبال جایگزینی آلومینیوم با مس هستند. کاربرد این نوع کابل محدود است. همچنین، کابل‌های افشان از نظر ولتاژ نامی به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- کابل‌ها با ولتاژ نامی 300/300 ولت (استاندارد ملی ایران به شماره 52 و استاندارد بین المللی 60227 IEC 52 تولید می‌شوند)
کابل‌ها با ولتاژ نامی 500/300 ولت (استاندارد ملی ایران به شماره 53 و استاندارد بین المللی 60227 IEC 53 تولید می‌شوند)
ویژگی‌های کابل افشان
مهم‌ترین مشخصات کابل افشان عبارتند از:
- سرعت تغذیه مسیر تا 240 متر در دقیقه را دارد.
- قادر به تحمل ولتاژ 300 تا 500 ولتی است.
- از این کابل می‌توان در نقاط خشک و نمناک استفاده کرد.
- در پیچش و خمیدگی استحکام بالایی دارد.
- به راحتی نمی‌شکند و به نسبت به سایر کابل‌ها مقاوم‌تر است.
- بازدارنده شعله و خود خاموش است.
- در انواع سایز، اندازه و تعداد رشته به فروش می‌رسد.
- سطح رسانایی بهتری نسبت به سایر کابل‌های موجود دارد.
- دارای انعطاف پذیری بالا و قابلیت‌های مکانیکی مناسب است.
- به دو شکل بسته بندی کلافی و حلقه‌ای عرضه می‌شود.
- برای برنامه‌های کاربردی مرتبط با انتقال داده مفید است.
- می‌توان از این کابل برای انتقال سیگنال صوتی، ویدئویی و رادیویی استفاده کرد.
- می‌تواند سیگنال‌های دیجیتالی و آنالوگ ارائه دهد.
کاربرد کابل افشان
سیم‌های افشان کاربردهای وسیعی دارند. کابل افشان محصولی همه جانبه و مناسب برای پروژه‌های موقت و دائمی است. از این کابل برای کاربردهای زیر استفاده می‌شود:
در ساختمان
مهم‌ترین کاربرد کابل افشان را می‌توان در امور ساختمانی در نظر گرفت. این کابل در سیم‌کشی داخلی ساختمان جهت اجرای تأسیسات برقی مورد استفاده قرار میگیرد. از ساختمان‌های مسکونی گرفته تا اداری و تجاری، انتخاب کابل مناسب می‌تواند هم برای موارد ایمنی و هم عملکردی مورد استفاده قرار گیرد. در این میان، کابل افشان می‌تواند انتخاب مناسبی برای سیستم توزیع و انتقال برق ساختمان باشد.
در پمپ آب
کابل افشان به دلیل نرم بودن و کاربرد در فواصل کوتاه، گزینه مناسبی برای استفاده در پمپ آب است. بدین دلیل که پمپ آب فشار هیدرواستاتیکی دارد و این فشار منجر به نفوذ آب، به داخل کابل پمپ شناور از طریق منافذ ایجاد شده در سطح روکش می‌شود. نشت آب حاوی املاح معدنی در اطراف کابل، باعث ایجاد آسیب شدید و بروز اتصالات در تجهیزات متصل به آن می‌شود. مقاومت کابل کاهش پیدا می‌کند و در نهایت، کارآیی خود را از دست می‌دهد. اینجاست که استفاده از یک کابل مناسب مانند کابل افشان در پمپ‌های آب می‌تواند به معنای مقاومت در برابر شرایط مخرب باشد.
در صنایع
استفاده از کابل افشان نوع قدرت در صنایع و نیروگاه‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. در صنایع که انتقال برق نیاز به جریان‌های فشار قوی دارد، کابل افشان باعث کاهش تداخلات سیگنالی شده و نیازهای عملکردی نیروگاه‌ها را برآورده می‌کند. از مزایای کابل افشان در استفاده در نیروگاه‌ها و صنایع مربوط به برق، می‌توان به کاهش احتمال برق گرفتگی و حریق، مقاومت خوب در برابر شرایط بد آب و هوایی (رطوبت) و مقاومت بالا در برابر ضربه نام بُرد.
مزایای کابل افشان
کابل‌های افشان در عملکرد عالی هستند و طراحی آسانی دارند. با سفارشی سازی می‌توانید هر کابل معمولی را به کابل افشان تبدیل کنید. مزایای کابل‌های افشان عبارتند از:
1- صرفه جویی در فضا
قبلاً گفته شد که چگونه کابل‌های افشان به ما در صرفه جویی در فضا کمک می‌کنند. سیم افشان برای مکان‌هایی که نیاز به ذخیره سازی و نصب مقدار زیادی سیم وجود دارد، مفید است. هرچه این سیم‌ها کارآمدتر باشند، نتایج بهتری خواهید گرفت. تصور کنید سه سیم جداگانه را برای انتقال برق، داده‌ها و سیگنال‌های صوتی نصب کنید. اکنون می‌توانید کابل خود را طوری سفارشی کنید که تمام سیم‌ها را در یک کابل نگه دارد.
2- بهبود عملکرد کابل
کابل‌های افشان در برابر آسیب‌های شدید مقاوم هستند. آنها می‌توانند فضاهای کوچکی را پوشش دهند و بهترین تجربه کاربری را به شما ارائه دهند. از این رو، هیچ تداخل الکتریکی را ایجاد نمی‌کنند و در نتیجه عملکرد کابل را افزایش می‌دهند. می‌توانید بهترین نتایج ممکن را از این کابل‌ها به دست آورید زیرا ماندگاری بالایی دارند و حتی امکان استفاده موقتی را نیز فراهم می‌کنند.
3- مقاوم در برابر خوردگی
کابل‌های افشان در برابر خوردگی مقاومت بالایی دارند. آنها قدرت مکانیکی بیشتری به کابل می‌دهند که باعث افزایش طول عمر کابل می‌شود. این کابل‌ها به دلیل داشتن انعطاف پذیری بالا، بسیار کاربر پسند هستند. این کابل‌ها می‌توانند طیف وسیعی از کاربردها را پوشش دهند و حتی پس از دریافت هرگونه صدمه سنگین، عملکرد یکنواخت خود را ادامه دهند.
4- فوق العاده انعطاف پذیر
برای تنظیم این کابل‌ها در هر مکانی، مشکلی نخواهید داشت. کابل افشان انعطاف پذیر است و می‌تواند هرگونه مشکلات مربوط به پیچش و خمیدگی را با آن حل کرد. نصب، مونتاژ و جداسازی این کابل‌ها بسیار آسان است. کابل‌های افشان می‌توانند فضای مصرف شده توسط کابل‌های استاندارد را کوتاه کنند. این مهم یک مزیت اضافی را برای سازماندهی بیشتر کابل‌ها به شما می‌دهد.
5- چند کاره بودن
کابل‌های افشان، ویژگی‌ها و عملکردهای متفاوتی دارند که باعث می‌شوند برای پروژه‌های موقتی که نیاز به مدیریت مناسب کابل دارند، بسیار ایده آل باشند. این کابل‌ها می‌توانند تمام سیم‌های سیگنال را حمل کنند و آنها را در زیر یک لایه محافظ و رسانا قرار دهند. چند کاره بودن باعث می‌شود بتوان از این سیم‌ها برای کاربردهای مختلف استفاده کرد.
معایب کابل افشان
- مقاومت اهمی در کابل‌های افشان کمتر است .
- از لحاظ هزینه‌ای گران هستند، زیرا هزینه‌های تولید آنها به طور قابل توجهی بالاتر از دیگر انواع کابل‌هاست. این هزینه‌ها به دلیل فرآیند پیچیده تولید آنهاست.
- کابل‌های افشان به دلیل خوردگی ناشی از عمل مویرگی، به احتمال زیاد متلاشی می‌شوند.
- این کابل‌ها برای جلوگیری از تداخل الکترونیکی ایده‌آل نیستند، زیرا کانال‌های هوایی موجود بین هر رشته باعث می‌شوند تا اثر پوسته‌ای ایجاد شده از طریق میدان‌های مغناطیسی در طول سطح کابل تقویت شوند.
قیمت کابل افشان
عوامل مختلفی در قیمت این مدل کابل مؤثر هستند که عبارتند از:
- نوع کابل (سبک، قدرت یا آلومینیومی)
- میزان متراژ سیم کشی
- تعداد رشته کابل (تک رشته‌ای، دو رشته‌ای، سه رشته‌ای و بیشتر)
- برند کابل
- میزان مقاومت و جریان عبوری از کابل
- نوسانات ارز و دلار
- کیفیت مواد اولیه
- نحوۀ تولید
کلام آخر
کابل‌های افشان در مقایسه با کابل‌های استاندارد از نظر عملکرد بسیار متمایز هستند. در کابل افشان یک کابل واحد همۀ سیم‌های رشته‌ای را با هم ترکیب می‌کند و می‌تواند عملکردهای زیادی را انجام دهد. سیم‌های مسی داخل کابل که امکان انتقال سریع را فراهم می‌کنند. کابل‌های افشان بسیار متنوع هستند و برای کاربردهای مختلفی استفاده می‌شوند، زیرا ویژگی‌هایی دارند که آنها را از انواع دیگر سیم و کابل جدا می‌کند.
