راهنمای استفاده از کابل برق مناسب در پروژه

هدف کابل برق انتقال انرژی الکتریکی از نقطه‌ای به نقطه دیگر است. انتقال صحیح انرژی ازیک‌طرف به نوع کابل و از طرف دیگر، به‌شدت جریان بستگی دارد. استفاده از کابل برق مناسب در پروژه بسیار مهم است زیرا می‌تواند روند انتقال انرژی الکتریکی را در بهترین و ایمن‌ترین حالت انجام دهد. اما اگر کابل موردنظر مطابق با نوع استفاده در محل نباشد، می‌تواند تلفات مختلفی به همراه داشته باشد. در این‌گونه موارد هزینه‌های پروژه هدر می‌روند و از همه مهم‌تر، ممکن است جان افراد به خطر بیفتد. به دلیل اهمیت بالای این موضوع، ما در مقاله دیگری از وبلاگ کابل برق در مورد انتخاب درست کابل برق برای پروژه‌های مختلف اشاره می‌کنیم.  

چطور بهترین کابل را برای پروژه خود انتخاب کنیم؟

کابل الکتریکی یک ماده رساناست که برای انتقال جریان انرژی به یک شبکه برق از مکانی به مکان دیگر استفاده می‌شود. کابل برق مهم‌ترین قسمت در هر نوع تأسیسات الکتریکی است. در هر تأسیسات الکتریکی، یک کابل موردنیاز است و استفاده از کابل باید متناسب با نیازها و عملکردهای آن باشد. انواع زیادی از کابل‌ها یا سیم‌های برق وجود دارند که اغلب در شکل، اندازه، نوع هادی و نوع عایق متفاوت هستند. کابل‌ها همچنین می‌توانند ازنظر میزان ولتاژ الکتریکی نیز به انواع مختلفی تقسیم شوند.

طبقه‌بندی کابل‌ها ازنظر ولتاژ

• ولتاژ پایین (LV): طبقه‌بندی ولتاژ پایین حدود 50 ولت تا هزار ولت (1 کیلوولت) است.
• ولتاژ متوسط (MV): طبقه‌بندی ولتاژ متوسط ​​حدود هزار ولت تا 36 هزار ولت (36 کیلوولت) است.
• ولتاژ بالا (HV): طبقه‌بندی ولتاژ بالا حدود 36 هزار ولت (36 کیلوولت) تا 150 هزار ولت (150 کیلوولت) است.

کابل‌های ولتاژ پایین پرکاربردترین نوع سیم‌های برق هستند. به همین دلیل، در این مقاله در مورد انتخاب کابل ولتاژ پایین مناسب در پروژه‌های مختلف صحبت می‌کنیم.  

انواع کابل برق ولتاژ پایین و کاربردهای آن‌ها

برخی از انواع کابل‌های برق برای ولتاژ پایین از هادی مسی و برخی دیگر از آلومینیوم ساخته می‌شوند. این کابل‌ها عبارتند از:

1- کابل NYA

• کابل NYA از مس ساخته ‌شده است.
• این نوع کابل معمولاً برای تأسیسات داخل ساختمان استفاده می‌شود.
• این نوع کابل برای تأسیسات شبکه هوایی (نه برای کاربردهای زیرزمینی) استفاده می‌شود.
• در داخل لوله نصب می‌شود یا می‌توان بدون لوله اما در مکان خشکی آن را نصب کرد.
• از عایق PVC (پلی وینیل کلراید) یک لایه ساخته می‌شود.
• هادی مسی به صورت تک‌رشته‌ای است.

2- کابل NYM

• کابل NYM از مس ساخته‌شده است.
• این کابل اغلب برای تأسیسات داخل ساختمان استفاده می‌شود.
• برای سیم‌کشی در بتن سفت شده قابل استفاده است.
• در داخل لوله نصب می‌شود یا می‌توان بدون لوله اما در مکان خشکی آن را نصب کرد.
• از عایق PVC یک لایه ساخته می‌شود.
• هادی مسی به صورت تک‌رشته‌ای است.

3- کابل NYAF

• کابل NYAF از مس ساخته‌شده است.
• این کابل اغلب برای تأسیسات داخل ساختمان و وسائل الکتریکی استفاده می‌شود.
• برای سیم‌کشی در بتن سفت شده باید در داخل لوله‌ای از جنس PVC قرار گیرد.
• در داخل لوله نصب می‌شود یا می‌توان بدون لوله اما در مکان خشکی آن را نصب کرد.
• از عایق PVC یک لایه ساخته می‌شود.
• هادی مسی به صورت چند رشته‌ای (افشان) است.

4- کابل NYFAZ

• کابل NYFAZ از مس ساخته‌شده است.
• این کابل اغلب برای تأسیسات داخل ساختمان و وسائل الکتریکی استفاده می‌شود.
• برای سیم‌کشی در بتن سفت شده باید در داخل لوله‌ای از جنس PVC قرار گیرد.
• در داخل لوله نصب می‌شود یا می‌توان بدون لوله اما در مکان خشکی آن را نصب کرد.
• از عایق PVC دو لایه ساخته می‌شود.
• سیم‌های مسی به هم تابیده می‌شوند (به عنوان کابل افشان) و عایق‌بندی آن‌ها به طور موازی انجام می‌شود.

5- کابل NYMHY

• کابل‌های NYMHY از مس ساخته‌شده‌اند.
• این کابل اغلب برای تأسیسات داخل ساختمان نیز استفاده می‌شود.
• از این کابل می‌توان برای کابل‌های زیرزمینی استفاده کرد.
• در مکان خشک یا مرطوب قابل استفاده است.
• از عایق PVC دو لایه ساخته می‌شود.
• هادی مسی به صورت چند رشته‌ای (افشان) است.

6- کابل NYY

• کابل‌ NYY از مس ساخته‌شده است.
• برای داخل و خارج از ساختمان قابل استفاده است.
• از این کابل می‌توان برای کابل‌های زیرزمینی استفاده کرد.
• در مکان خشک یا مرطوب قابل استفاده است.
• از عایق PVC دو لایه ساخته می‌شود.
• هادی از سیم مس سخت ساخته‌شده است.

7- کابل NYFGbY

• کابل NYFGbY از مس ساخته‌شده است.
• برای داخل و خارج از ساختمان قابل استفاده است.
• برای کابل‌های زیرزمینی نیاز به شرایط نصب ویژه‌ای دارد.
• در مکان خشک یا مرطوب قابل استفاده است.
• از یک لایه عایق PVC و یک لایه صفحه فلزی یا سیم‌پیچ فولادی ساخته می‌شود (لایه فلزی از فشار یا ضربه جلوگیری می‌کند).
• هادی از سیم مس سخت ساخته‌شده است.

8- کابل NFA2X

• کابل NFA2X از آلومینیوم ساخته‌شده است.
• در فضای باز کاربرد دارد.
• از این کابل برای شبکه‌های هوایی (کابل‌های آویزان) طراحی‌شده است.
• یک لایه عایق XLPE (پلی اتیلن متقاطع) ساخته‌شده است.
• رشته‌های آلومینیومی‌ در چند سیم به صورت پیچیده شده هستند و هادی کابل را تشکیل می‌دهند.

9- کابل NFA2X-T

• کابل NFA2X-T از آلومینیوم ساخته‌شده است.
• در فضای باز کاربرد دارد.
• به طور خاص از این کابل برای شبکه‌های هوایی (کابل‌های آویزان) طراحی‌شده است.
• یک لایه عایق XLPE (پلی اتیلن متقاطع) ساخته‌شده است.
• رشته‌های آلومینیومی‌ در چند سیم به صورت پیچیده شده هستند و هادی کابل را تشکیل می‌دهند.
• کابل NFA2X با کابل NFA2X-T تفاوت دارد. کابل NFA2X-T دارای کابل خنثی با هسته است که به طور خاص به عنوان یک کابل هوایی طراحی‌ شده است.

چگونه می‌توانیم نوع مناسب کابل برق را انتخاب کنیم؟

به دو مثال زیر توجه کنید: 1- اگر می‌خواهید سیمی را انتخاب کنید که در زیرزمین نصب شود، کابل انتخابی شما باید ضد آب، مقاومت مکانیکی بالا، مقاوم در برابر ضربه و دارای روکش عایق باشد. برای این مورد می‌توانید کابل NYFGbY را انتخاب کنید. 2- اگر می‌خواهید سیمی را انتخاب کنیم که روی هوا نصب می‌شود، کابل انتخابی شما باید انعطاف‌پذیر، سبک وزن، مقاومت در برابر ضربه، قابل آویزان شدن و دارای عایق ضخیم باشد. برای این مورد می‌توانید کابل NFA2X یا NFA2X-T را انتخاب کنید.  

چگونه می‌توانیم نوع مناسب کابل را برای امور ساختمانی انتخاب کنیم؟

برای انتخاب بهترین کابل برای سیم‌کشی ساختمان ابتدا به جدول زیر توجه کنید:

می‌توان سیم‌های مورد استفاده در ساختمان را مطابق با استانداردهای ایران به انواع زیر تقسیم کرد:

سیم (NYA) H077-U

این‌گونه سیم‌ها در تابلوهای برق و تأسیسات نصب ثابت در محیط‌های خشک در داخل لوله، روی دیوارها (روکار) یا داخل دیوارها (توکار) به کار می‌رود. استفاده از این کابل در زیر گچ مجاز نیست! همچنین، استفاده از این کابل به طور مستقیم در داخل دیوار مجاز نیست و باید در داخل لوله قرار گیرد و سپس داخل دیوار تعبیه شود.

کابل (NYAF) H07V-K

در تأسیسات الکتریکی ساختمان در سطح مقطع زیر 10 میلی‌متر استفاده می‌شود. این کابل در مکان‌های خشک و بدون حرکت و در داخل لولۀ پی‌وی‌سی یا فولادی اجرا می‌شوند. استفاده از این کابل در زیر گچ مجاز نیست! همچنین، استفاده از این کابل به طور مستقیم در داخل دیوار مجاز نیست و باید در داخل لوله قرار گیرد و سپس داخل دیوار تعبیه شود.

سیم (Y)

این کابل در داخل لوله پی‌وی‌سی و فولادی برای مصرف زنگ اخبار، تلفن و سایر دستگاه‌های علامت دهند به صورت ثابت نصب می‌شود. ساخت کابل Y به آن صورت است که سیم روکش شده با متریال PVC به صورت دو، سه یا چهار رشته‌ای به‌هم‌پیچیده می‌شوند.

چگونه می‌توانیم نوع مناسب کابل را برای امور مخابراتی انتخاب کنیم؟

کابل مخابراتی مناسب را باید ابتدا با شناخت نوع آن انتخاب کنید. برای این منظور، انواع کابل مخابراتی عبارتند از:

• کابل مسی ژله فیلد خاکی (BFC): برای شبکه‌های مخابراتی و کابل مشترکین از 10 زوج تا 1800 زوج به شکل زیرزمینی به کار گرفته می‌شود.
• کابل مسی ژله فیلد کانالی (CFC): برای کابل مشترکین در شبکه‌های تلفنی در بین مراکز کافو (باکس‌های خاکستری رنگ مخابرات) استفاده می‌شوند. این کابل برای نصب در کانال عالی است و تولید آن‌ها از 100 زوج تا 2400 زوج است.
• کابل مسی ایرک کانالی (CUC): این کابل در مراکز مخابراتی کافو مورد استفاده قرار می‌گیرد. نحوه نصب این کابل در شبکه با هواگذاری هوای فشرده خشک انجام می‌شود. البته باید توجه داشته باشید که این نوع کابل قدیمی است و کاربرد زیادی ندارد!
• کابل هوایی مهاردار (SSC): بهترین نوع کابل مخابراتی برای استفاده در شبکه‌های محلی و روستایی است. کابل هوایی مهاردار به راحتی روی تیرهای نگهدارنده نصب می‌شود. بیشترین زوج استفاده‌شده در تولید این کابل 200 زوج است.
• کابل هوایی ساده (AC): این نوع کابل برای متصل کردن نقاط توزیع به مشترکین مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• کابل دوبل هوایی مهادار (DW): از این نوع هوایی برای برقراری ارتباط یک مشترک به پست استفاده می‌شود.

کلام آخر

استفاده از کابل برق مناسب در پروژه می‌تواند به اطمینان خاطر بیشتر جهت حفظ کار آیی و ایمنی کمک کند. از این‌رو، به همۀ دست اندرکاران فعال در حوزه سیم‌کشی توصیه می‌شود که حتماً کابل مناسب را مطابق با نوع کاربرد موردنظر خود انتخاب کنند. برای کاربردهای ساختمانی باید از کابل‌ها با ولتاژ پایین استفاده شود و برای هر قسمت از ساختمان مانند سیم‌کشی روشنایی (لوستر و چراغ‌ها)، باید یک نوع سیم مخصوص را به کار گرفت.