امروزه کابل‌ها در انواع مختلفی به تولید می‌رسند؛ برخی از کابل‌ها وظیفه حمل جریان الکتریکی را بر عهده دارند، برخی دیگر ارتباط بین دستگاه‌های مختلف را برقرار می‌کنند و برخی مانند کابل انتقال داده، اطلاعات مختلف را جابه‌جا می‌کنند. آشنایی با انواع کابل انتقال داده برای افرادی که قصد خرید این محصول را دارند بسیار اهمیت دارد؛ زیرا کابل انتقال داده انواع مختلفی دارد و با توجه به نیاز کاربر باید خریداری شود. در مقاله امروز به موضوع آشنایی با انواع کابل انتقال داده بیشتر خواهیم پرداخت.
کابل انتقال داده چیست؟
کابل انتقال داده به نوعی کابل گفته می‌شود که اطلاعات را در قالب سیگنال‌های ارتباطی بین دو یا چند سیستم جابه‌جا می‌کند. به این کابل، «کابل دیجیتال» نیز گفته می‌شود که اصلی‌ترین داده‌هایی که منتقل می‌کند صدا و تصویر است. بیشتر دستگاه‌های الکتریکی همچون دستگاه پخش ویدئو، تلویزیون، دوربین مداربسته و... برای اتصال به دیگر دستگاه‌ها به کابل انتقال داده نیاز خواهند داشت. در این کابل‌ها اطلاعات و داده‌های باینری از نوع صفر و یک منتقل می‌شوند.
انواع کابل انتقال داده
کابل انتقال داده به سه دسته اصلی زیر تقسیم می‌شود:
- جفت پیچ‌خورده (زوج بهم تابیده)
- کواکسیکال
- کابل فیبر نوری
این کابل‌ها داده‌ها را در فرکانس‌های مختلفی منتقل می‌کنند و هر کدام کاربردهای مخصوص به خود را دارند.
کابل شبکه یا زوج بهم تابیده TP (Twisted Pairs)
این کابل برق دارای سوکت است و در متراژهای مشخصی به فروش می‌رسد. از کابل شبکه جهت اتصال دستگاه‌های مختلف همچون مودم، سوئیچ، روتر، سرور و... به سایر تجهیزات شبکه استفاده می‌کنند.
این کابل به شکل کلی شبیه کابل‌های تلفن است. ساختار کابل زوج به هم تابیده به این شکل است که هر کابل دارای ۴ زوج سیم تابیده شده است که هر سیم یا هر زوج دارای رنگ خاصی هستند. هر کدام از رشته‌های داخلی این کابل دارای رسانای مس هستند که روکشی رنگی دارند و در اصطلاح به هر کدام از این رشته‌ها، کابل مفتولی می‌گویند. سوکت این کابل‌ها همانند سوکت تلفن و از نوع RJ45 است. تفاوت این کابل با پچ کورد علاوه بر مقدار طول و متراژ به سوکت نیز مربوط می‌شود. کابل پچ کورد در دو سر خود دارای سوکت نصب شده از کارخانه است؛ اما کابل شبکه را می‌توان در متراژهای متفاوت برش داد و سپس به آن سوکت زد.
کابل شبکه انواع مختلفی دارد و در گروه‌های Cat5 الی Cat7 به فروش می‌رسد. سرعت و پهنای باند انتقال اطلاعات در این کابل‌ها با یکدیگر متفاوت است و هرچه عدد در کنار Cat بیشتر باشد پهنای باند و سرعت آن نیز بیشتر می‌شود.
کابل کواکسیکال Coaxial
این کابل برای انتقال داده‌های صوتی و ویدئویی در تجهیزاتی مانند دوربین مداربسته، ماهواره تلویزیون و... استفاده می‌شود. این کابل یک نوع کابل هم محور است که دارای هسته مسی است و از آن در صنعت مخابرات بسیار استفاده می‌کنند. کابل کواکسیکال به دلیل وجود شیلد فلزی و عایق پلاستیکی دفع نویز بسیار مناسبی دارد. همچنین روکش این کابل به‌گونه‌ای است که در برابر عوامل زیست‌محیطی مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد.
کابل کواکسیکال انواع مختلفی دارد و در دو نوع ۵۰ اهمی و ۷۵ اهمی در بازار به فروش می‌رسد.
کابل فیبر نوری
این کابل می‌تواند داده‌ها را با سرعت بسیار بالا منتقل کند. کابل فیبر نوری ساختاری تشکیل شده از رشته‌های بلند و باریک از جنس شیشه یا پلاستیک دارد. پهنای باند و سرعت انتقال این کابل نیز نسبت به دیگر کابل‌ها بسیار بالاتر است. با استفاده از این کابل امکان فراهم کردن بیش از ۱۰ گیگابایت سرعت برای یک شبکه امکان‌پذیر است.
انواع کابل فیبر نوری single mode و multi mode هستند که ساختار داخلی آنها با هم متفاوت است. کابل فیبر نوری همچنین بر اساس محل استفاده دودسته indoor و outdoor دارد.
کابل فیبر نوری برای انتقال اطلاعات به‌جای سیگنال‌های الکتریکی از پالس نور استفاده می‌کند. به دلیل اینکه نور در برابر سیگنال‌های الکتریکی ضعیف نمی‌شود این کابل برای انتقال داده برای فاصله‌های دور مناسب است.
انواع کابل انتقال داده بر اساس نوع کاربرد
کابل انتقال داده بر اساس کاربرد به انواع مختلف زیر تقسیم می‌شود:
کابل VGA
این کابل از یک رابط سه ردیفه تشکیل شده که به ۱۵ پین مجهز شده است. نوعی از کابل VGA که به آن «مینی وی جی ای» می‌گویند دارای ۱۴ پین است و از دو ردیف هفت‌تایی تشکیل شده است. نام این کابل از مخفف عبارت Video Graphics Array گرفته شده که به معنی آرایه‌های گرافیکی و ویدئویی است.
کاربرد کابل VGA جهت اتصال مانیتور به کارت‌های گرافیکی است و از این کابل در اتصال ویدئو پروژکتورها، تلویزیون‌ها، صفحه نمایش خانگی و اداری و... استفاده می‌کنند. پورت Video Graphics Array می‌تواند داده‌های تصویری را به شکل آنالوگ منتقل کند.
این کابل قابلیت انتقال داده باکیفیت بالا را ندارد و حداکثر وضوح تصویر این کابل به این شکل است که ویدئویی معادل 2048 را به شکل ۱۵۳۶ پیکسل نمایش می‌دهد.
امروزه دو کابل DVI و HDMI جایگزین این کابل شده‌اند؛ اما بسیاری از دستگاه‌ها همچنان به پورت VGA مجهز هستند.
کابل DVI
این کابل به نسل جدیدتر کابل‌های انتقال داده، متعلق است. این کابل می‌تواند اطلاعات را به‌صورت دیجیتال منتقل کند و به همین دلیل جایگزین سیستم‌های آنالوگ شده است. به طور معمول از DVI برای متصل کردن نمایشگرهای دیجیتال به کامپیوتر استفاده می‌شود.
کابل دی وی آی یکی از پراستفاده‌ترین کابل‌های انتقال داده به شمار می‌رود و آن را بر روی بیشتر کامپیوترها و مانیتورهای ال‌ای‌دی می‌توان مشاهده کرد.
کابل DVI ظاهری شبیه به کابل VGA دارد و تنها تفاوت آن در این است که مجهز به ۲۴ پین است. این کابل می‌تواند علاوه بر سیگنال‌های دیجیتال از سیگنال‌های آنالوگ نیز پشتیبانی کند.
یکی از معایب کابل DVI این است که از رمزنگاری HDCP به شکل پیش‌فرض پشتیبانی نمی‌کند و پورت آن بر روی دستگاه‌هایی مانند لپ‌تاپ قرار داده نشده است.
این کابل به‌گونه‌ای ساخته شده که می‌تواند ویدئوهایی با رزولوشن ۱۹۲۰ را به شکل ۱۲۰۰ HD نمایش دهد.
کابل HDMI
یکی دیگر از انواع کابل انتقال داده کابل HDMI است. این کابل کاربرد بسیار زیادی دارد و بیشتر دستگاه‌های دیجیتال مانند دستگاه پخش ویدئو، تلویزیون، لپ‌تاپ و... دارای پورت HDMI هستند.
نام این کابل از عبارت High-Definition Media Interface گرفته شده است که معنای فارسی آن «رابط چندرسانه‌ای با وضوح بالا» است. این کابل به نسبت دو کابل قبلی از کیفیت انتقال داده بیشتری برخوردار است. کابل HDMI برخلاف دو کابل قبلی توانایی انتقال صدا و تصویر را به شکل هم‌زمان دارد و می‌تواند تصویری در کیفیت بالا به میزان ۱۰۸۰ را ارائه کند. این کابل حتی در فاصله‌های زیاد نیز کیفیت بالایی را منتقل می‌کند. کابل HDMI در تایپ‌های A ،C و D در بازار موجود است.
کابل USB
این کابل یکی از دردسترس‌ترین و پرکاربردترین کابل‌های موجود در بازار است. تمام دستگاه‌های دیجیتال حداقل یک پورت کابل USB را دارند. کابل USB علاوه بر انتقال داده می‌تواند به تأمین انرژی نیز بپردازد. در حال حاضر سه مدل از انواع این کابل در بازار موجود است که بر اساس سرعت تفکیک می‌شوند.
کابل USB از لحاظ کاربرد و ظاهر انواع مختلفی دارد که از آن جمله می‌توان به مواردی همچون Type-A، کابل Type-B، کابل Mini-USB، کابل Type-C، کابل Lightning و کابل Micro-USB اشاره کرد.
کابل USB اطلاعات صوتی و تصویری و حتی متنی را می‌تواند جابه‌جا کند و تأمین انرژی بسیاری از دستگاه‌ها با استفاده از این کابل امکان‌پذیر است.
کابل RCA
این کابل از دیگر انواع کابل انتقال داده محسوب می‌شود که آن را جهت اتصال به تلویزیون به کار می‌برند. کابل RCA از رنگ‌های مخصوصی ساخته شده و دارای سه شاخه رنگی است که به سه ورودی متناوب رنگی که در پشت ویدئو پروژکتور و پشت تلویزیون قرار دارند، وصل می‌شود.
این کابل به شکل آنالوگ اطلاعات را منتقل می‌کند و کیفیت آن به مواردی همچون مواد سازنده، طول کابل، نوع کانکتور، محافظ و... بستگی دارد.
کابل IDE
از این کابل در داخل سخت‌افزار دستگاه‌هایی همچون کامپیوتر استفاده می‌شود. این کابل وظیفه دارد قسمت‌های داخلی کامپیوتر همچون مادربورد را به بخش‌های دیگر متصل کند.
کابل ساتا SATA
کابل ساتا SATA از دیگر انواع کابل انتقال داده است که در واقع به‌روز شده و پیشرفته کابل IDE به شمار می‌رود. این کابل به شکل نوارهای بلند و نازک طراحی شده و می‌تواند با سرعت 1.5تا ۶ گیگ در ثانیه اطلاعات را منتقل کند. امروزه بیشتر دستگاه‌های جدید دارای پورت SATA جای IDE هستند. از این کابل برای اتصال هارد دیسک به هارد دیسک، هارد دیسک به مادربرد و هارد دیسک‌های خارجی به کامپیوتر استفاده می‌کنند.
کلام پایانی
آشنایی با انواع کابل انتقال داده برای افرادی که می‌خواهند دست به خرید این نوع از کابل بزنند بسیار اهمیت دارد. کابل انتقال داده در انواع مختلفی به فروش می‌رسد که هر کدام ویژگی خاصی دارند و امکانات متنوعی را ارائه می‌دهند. بسیار مهم است که پیش از خرید کابل انتقال داده با انواع آن آشنا شد تا بتوان با توجه به ویژگی‌های هر کدام از این کابل‌ها، محصولی مناسب را خریداری کرد.
منبع:
